İçeriğe geç

Periferik Damar Hastalığı (Bacak Damar Tıkanıklığı) 

Atar damarlarda oluşan tıkanıklık ya da darlık nedeni ile oluşan dolaşım bozukluklarına periferik arter hastalığı denmektedir.

Damar hastalıklarının en sık görülen şekli, ateroskleroz yani, damar sertliği, damarların kireçlenmesidir. Damar tıkanıklığı, kan akışını engellemesi nedeni ile damar hastalıklarına sebep olmaktadır. Bu tıkanıklık bacak atardamarlarında görüldüğünde periferik damar hastalığı olarak adlandırılır. Ateroskleroz tüm vücudumuzdaki damarları etkileyen bir hastalıktır. Vücudumuzda hangi damarların önce sorun çıkaracağı kişiden kişiye değişmektedir. Kimisinde önce bacak damarları, kimisinde beyin damarları, kimisinde ise kalbi besleyen damarlarda ciddi darlık olur ve ilgili bölgeye ait şikayetler ortaya çıkar.

Sigara kullanımı
Kontrolsüz şeker hastalığı
Obezite (aşırı kilo)
Sağlıksız beslenme
Hareketsiz yaşam
Yüksek tansiyon
Genetik yatkınlık
Gibi sebepler damar tıkanıklığı için önemli risk faktörleridir. Yukarıda sayılan risk faktörlerinin genetik yatkınlık hariç hepsi ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile düzeltilebilir durumlardır.

Periferik Damar Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

  • Bacak damarları tıkanıklığı belli bir seviyeye kadar belirti göstermeyebilir.
  • Periferik damar hastalığında görülen en yaygın belirti veya şikayet bacaklarda görülen ağrılardır. Bu ağrı ile özellikle fiziksel aktiviteler sırasında karşılaşılmaktadır.
  • Hastalığın yaygınlığına göre hiç şikayet olmayabileceği gibi, istirahat ağrısı, bacaklarda yürümekle ortaya çıkıp kısa süre dinlenince geçen değişik düzeylerde ağrı olabilir.
  • Bacaklarda ve ayaklarda his kaybı görülebileceği gibi ayakların üşümesi ve soğuması görülebilir.
  • Ayaklarda ve bacaklarda morarma, renk değişimi de ortaya çıkabilen belirtiler arasındadır.
  • Vücudun alt bölgesinde iyileşmeyen veya zor iyileşme gösteren yaralar da damar tıkanıklığı belirtileri arasında yer almaktadır.

Bacak damarı tıkanıklığının teşhisi, muayene ile rahatlıkla konabilmektedir. Hatta deneyimli hekimler sadece bacağı görmekle bile hangi damarlarda nasıl bir darlık olduğunu aşağı yukarı tahmin edebilirler. Muayene sırasında dolaşım bozukluğunun ciddiyeti  Ankle Brachial Index (ABİ) (kol bacak indeksi) bakılarak doğru olarak anlaşılmaktadır. Damarlarında ciddi darlık ya da tıkanıklık bulgusu olan kişilerin kesin tanısı ultrason ile yapılır. Hastalığın ciddiyeti ve kişideki bulgulara göre doktorunuz BT anjiyografi, MR anjiyografi ya da normal anjiyografi tetkiklerinden birini önerebilir.

Yapılan değerlendirme sonucunda, doktorunuz
İlaç tedavisi ve takip
Anjiyografi balon veya stent anjiyoplasti
Ameliyat ile tedavi seçeneklerinde birini önerecektir.

Yukarıdaki tedavi seçeneklerinin başarısı, kişinin risk faktörlerine karşı kendini ne kadar koruduğu ile çok yakın ilişkilidir. Özellikle sigara önemli bir belirleyicidir.